Waarom een groendak aanleggen?

A. Voordelen voor de gemeenschap

1. Waterbeheersing
   Bij verstedelijkte gebieden is er een hoge verzegelingsgraad (= groot aandeel van verhardingen in de totale oppervlakte). Het gevolg hiervan is dat neerslag niet of nauwelijks in de bodem kan dringen en onmiddellijk via ondoordringbare oppervlakten naar rioleringen afvloeit. Zo kunnen zelfs relatief kleine buien voor een tijdelijke overbelasting van het rioleringsstelsel zorgen met lokale wateroverlast als gevolg. Dit kan verholpen worden door de aanleg van grotere rioleringen zodat het water sneller en in grotere hoeveelheden afgevoerd kan worden. Dit is echter duur en verplaatst de problemen naar een ander gebied. Een andere oplossing is dat alle neerslag onmiddellijk afgevoerd wordt (= verhoging retentie van neerslagwater). Dit kan op vele manieren, o.m. via de aanleg van regenwaterputten of groendaken. Deze laatste verminderen de afvoer van de neerslag zodat de piekafvoeren lager zijn, de riolering minder of niet overbelast wordt en er zich geen of minder ernstige wateroverlast voordoet. Het ECCOsedum groendaksysteem geeft een jaarlijkse neerslagafvoer van 50%. Er geen verschil in waterafvoer tussen vlakke en hellende groendaken met een hellingsgraad tot 15°.
2. Lucht- en waterzuivering
   Het stedelijke milieu wijkt niet alleen op klimatologisch vlak af van zijn omgeving maar ook op vlak van luchtvervuiling. Een groendak kan hier een grote invloed op uitoefenen doordat het geheel van vegetatie, substraat en micro-organismen schadelijke stoffen zoals CO, benzol en stofdeeltjes niet alleen opneemt maar ook afbreekt. Groendakvegetatie onttrekt stof en C0² uit de lucht. Bovendien vangt het schadelijke stoffen op, zoals stikstofoxide, waterstofsulfide etc. en dankzij de huidmondjes kunnen ze de schadelijke partikels inkapselen en immobiliseren. Groendaken dragen zo bij tot een beter leefmilieu via luchtzuivering. Bovendien brengt neerslag veel schadelijke stoffen met zich mee. Indien vervuilde neerslag eerst door een groendak stroomt wordt een deel van de vervuiling uitgefilterd voor het in de waterlopen terecht komt. Groendaken en andere groenvoorzieningen, hebben dus ook een belangrijke beschermfunctie.
3. Habitatontwikkeling
   Gebouwen en andere infrastructuren nemen ruimte in, waardoor er altijd habitatverlies is. Ondanks het feit dat groendaken geen volwaardige vervanging zijn van de verdwenen meer natuurlijke habitat kunnen ze zowel voor fauna als flora een belangrijk landschapselement zijn. Groendaken kunnen fungeren als een tijdelijke habitat (als stapsteen en als tijdelijke vluchtplaats), maar ook als vervangingshabitat en als basishabitat. In welke mate bepaalde planten- en diersoorten aanwezig zijn hangt af van veel factoren zoals het groendaktype, de wijze waarop de vegetatie aangebracht werd en de aanwezigheid van fauna en flora in de omgeving. In ieder geval zal de bloei van sedumplanten een sterke aantrekkingskracht uitoefenen op vlinders en andere nectarzuigende insecten. Groendaken kunnen dus ook bijdragen tot de verhoging van diverse plant- en diersoorten (de zgn. biodiversiteit).

B. Voordelen voor de dakeigenaar

1. Langere levensduur dakbedekking
   Een groendak gaat langer mee dan een gewone dakbedekking (t.o.v. een vlak dak met bitumen is dit zelfs dubbel zo lang). De aanwezigheid van de laagopbouw beschermt de dakbedekking tegen:
   a. uv-straling: deze breken materialen af door fotochemische reacties maar worden bij een groendak geabsorbeerd door de vegetatie.
   b. verhitting, bevriezing en temperatuurschommelingen van het dakoppervlak: door de extremen en de afwisseling tussen temperatuur ontstaan spanningen in de dakbedekking en treden scheuren op of breken naden (vnl. bij dakbedekking uit bitumen. Bij een groendak worden de temperaturen getemperd door de aanwezigheid van de begroeiing en het substraat. Dit veroorzaakt lagere maximum- en hogere minimumtemperaturen, maar ook veel kleinere temperatuursschommelingen. De mate waarin de temperaturen gedempt worden hangt af van de dikte van het groendak.
   c. ongelijke opwarming van de verschillende daklagen: dit resulteert in blaasvorming en vervormingen van de dichtingen. Bij groendaken kan dit niet door het ontbreken van snelle en grote temperatuurschommelingen.
   d. mechanische beschadiging: daken kunnen soms beschadigd worden door hagel. Bij groendaken wordt dit opgevangen door de verschillende lagen.
2. Thermische isolatie van het dak
   De hierboven vermelde lagere maximum- en hogere minimumtemperaturen worden veroorzaakt door het isolerend effect van het groendak. Daardoor kent de dakdichting niet alleen een gematigder temperatuursregime, maar zijn er ‘s winters minder verwarmingskosten en is ‘s zomers minder koeling nodig, waarbij het effect in de zomer het grootste is.
3. Geluidsisolatie
   Het groendak heeft een geluiddempende werking. De precieze grootte hiervan is echter moeilijk te meten. Het totale effect ervan hangt eveneens samen met de oppervlakte en structuur van groenvoorzieningen.
4. Visuele voordelen
   Naast minder extreme temperaturen, een hogere luchtvochtigheidsgraad en een zuiverdere lucht zorgen groendaken ook door hun visuele uitwerking voor een betere leefomgeving en gezondheid. Een uitzicht op een groene omgeving heeft een positief effect op de gemoedstoestand en aldus ook op de lichamelijke gezondheid van mensen. Bovendien is het uitzicht van een groendak seizoensgebonden wat een aangename variatie in het uitzicht brengt.
5. Milieuvriendelijk imago
   Door een groendak aan te leggen krijgen bedrijven een milieuvriendelijker imago. Werken in een groene omgeving heeft ook een positief psychologisch effect en kan bijdragen tot grotere arbeidsvreugde en bijgevolg een hogere productiviteit.
6. Financieel voordeel
   De meeste mensen gaan ervan uit dat een groendak veel meer kost dan een traditioneel dak. Indien enkel de aankoopkosten van groendaken vergeleken worden met deze van traditionele daken is dat inderdaad zo, maar de langere levensduur van groendaken zorgt er op termijn voor dat het prijsverschil zeer klein of nihil is. Alles meegerekend zijn groendaken voordeliger.

Bron: brochure van het Agentschap Natuur en Bos (www.natuurenbos.be)